Leczenie uzależnień
Nie pozwól, aby zniewolił Cię strach..
Terapia uzależnień
Moją rolą jest towarzyszyć moim pacjentom w podróży do zrozumienia ich emocji, zachowań, wyborów życiowych. Pomagam zrozumieć przeżycia związane z trudnymi i bolesnymi sytuacjami.
Oferuję pomoc i wsparcie osobom uzależnionym od alkoholu i narkotyków. Osobom, które cierpią z powodu z powodu uzależnienia od internetu, zakupów, hazardu. A także osobom współuzależnionym, które doznają szkód z powodu uzależnienia swych bliskich.
Pomagam dotrzeć do sedna problemu. Dzięki terapii pacjenci uzyskują umiejętność spojrzenia na swoją sytuację z innej perspektywy, z dystansu. Mogą wejść w rolę zewnętrznego obserwatora, który jest w stanie zauważyć i zrozumieć destrukcyjne schematy myślenia i reagowania na określone sytuacje. Ta świadomość pomaga im pozbyć się negatywnych, niszczących nawyków, a w ich miejsce nabyć nowe, które działają uleczająco i ratują im życie.
Rodzaje uzależnień
Uzależnienia chemiczne
Alkohol, narkotyki, leki
Uzależnienia behawioralne
Internet, hazard, seksoholizm
Dorosłe Dzieci Alkoholików
Syndrom DDA
Współuzależnienie
To nie choroba
Leczenie uzależnień od alkoholu, narkotyków
Uzależnienie od substancji psychoaktywnych
Osoby uzależnione od alkoholu uczą się rozpoznawać wyzwalacze głodu alkoholowego. Wspieram w zrozumieniu czym jest choroba alkoholowa, jakie są jej objawy i konsekwencje. Dzięki wspólnej pracy pacjenci osiągają wreszcie harmonię i równowagę. Mogą zaznać wewnętrznego spokoju.
Objawy uzależnienia od substancji psychoaktywnych charakteryzują co najmniej trzy z poniżej wymienionych objawów, które ujawniły się przez okres jednego miesiąca lub przez określony czas w ciągu ostatniego roku:
1. Silne pragnienie bądź poczucie przymusu spożycia substancji psychoaktywnej( tzw.”głód”).
2. Trudności kontrolowania zachowania związanego z przyjmowaniem substancji psychoaktywnej, jej rozpoczęcia, zakończenia bądź ilości.
3. Fizjologiczne objawy zespołu odstawienia, występujące po zaprzestaniu spożywania substancji lub zmniejszeniu dobowej dawki (tzw.zespół abstynencyjny). Bardzo często trudno jest zakończyć spożywanie danej substancji właśnie ze względu na silny dyskomfort psychiczny ( lęki, niepokój, napady agresji, trudności z koncentracją uwagi) bądź fizyczny (potliwość ciała, tzw. „zlewne poty”, biegunka, bóle głowy, wymioty, drżenie rąk, całego ciała) jaki pojawia się po odstawieniu substancji bądź jej ograniczonej dobowej dawki.
4. Istnienie tolerancji, która polega na konieczności przyjmowania coraz większych dawek danej substancji w celu osiągnięcia efektu uzyskiwanego wcześniej przy pomocy dawek mniejszych.
5. Postępujące zaniedbywanie innych źródeł przyjemności i zainteresowań na rzecz zdobywania, zażywania i usuwania skutków spożywania danej substancji psychoaktywnej.
6. Spożywanie substancji psychoaktywnej mimo oczywistej wiedzy o jego szkodliwości (somatycznej, psychologicznej) dla danej uzależnionej osoby (ICD-10).
Leczenie uzależnień hazard, zakupy, internet
Uzależnienia behawioralne
Koniec XX wieku, jak i początek nowego można uznać za okres sprzyjający powstawaniu nowych uzależnień.
Powszechnie wiadomo, że uzależnić można się od wszystkiego. Przez długi czas pojęcie uzależnienia kojarzyło się przede wszystkim z zażywaniem substancji psychoaktywnych takich jak alkohol, nikotyna, narkotyki.
Współcześnie, oprócz uzależnienia od powyższych środków (uzależnienie substancjonalne), nadeszła nowa fala uzależnień behawioralnych, tzw. uzależnień od czynności (action addiction, behavioral dependency). Traktowane są one jako uzależnienie od popędów, jak np.: hazard, zakupy, internet, praca, jedzenie. Repertuar zachowań, od których dana jednostka może się uzależnić, jest znacznie szerszy.
Do kategorii tych uzależnień zaliczają się:
- patologiczny hazard
- zakupoholizm
- siecioholizm (uzależnienie od komputera, telefonu komórkowego, mediów społecznościowych)
- seksoholizm
- pracoholizm
- zaburzenia odżywiania
- ortoreksja (przesadna dbałość o zdrowe jedzenie)
- bigoreksja (nadmierna koncentracja na dbałości o swoją sylwetkę poprzezliczne ćwiczenia fizyczne, dietę)
- tanoreksja ( uzależnienie od opalania)
W odniesieniu do wspomnianych uzależnień używa się także takich określeń jak np. zachowania patologiczne, kompulsywne, nałogowe – w związku z występującym w nich przymusem i brakiem kontroli .
Kompulsywność polega na potrzebie wykonywania pewnych zachowań, których celem jest nie tyle osiągnięcie przyjemności, co zredukowanie wewnętrznego napięcia i którym towarzyszą obsesyjne, niepodlegające kontroli myśli.
Natomiast intensywność, częstotliwość i konieczność podejmowania tych zachowań świadczy z kolei o patologii.
Najprościej ujmując, są to zachowania nałogowe, nad którymi człowiek nie jest w stanie zapanować i które w sposób negatywny wpływają na wszystkie obszary jego funkcjonowania.
Bogactwo czynników uzależniających doprowadziło do powstania umownego grupowania je na uzależnienia chemiczne i niechemiczne. Zapewne źródłem tej nowej fali uzależnień są nieustanne zmiany cywilizacyjno-techniczne, wzrastające tempo życia, nowe wzorce kulturowe, tzw. wyścig szczurów, który rodzi frustrację, powszechny stres i pogłębiającą się samotność człowieka.
Główne objawu uzależnienia behawioralnego (uzależnienia od czynności):
1. silne pragnienie lub poczucie przymusu podejmowania określonych zachowań,
2. trudności w kontrolowaniu zachowania związanego z danym obszarem działania,
3. fizjologiczne objawy odstawienia, występujące, gdy zachowanie zostało przerwane lub ograniczone,
4. stwierdzenie tolerancji (potrzeba nasilania zachowań w celu uzyskania efektów wcześniej uzyskiwanych przy mniejszym nasileniu),
5. narastające zaniedbywanie innych źródeł przyjemności,
6. kontynuacja szkodliwych zachowań mimo wyraźnych szkód z nimi związanych.
Warto pamiętać, że w istocie różnice w kluczowych zachowaniach między ludźmi uzależnionymi od substancji i od czynności nie istnieją. Ci pierwsi poszukują kontaktu z substancją, drudzy zaś – szans do wykonywania danej czynności.
Oba przypadki charakteryzuje silna potrzeba określonej aktywności, utrata kontroli, pojawiają się objawy zespołu abstynencyjnego, a także przymusowe pragnienie podtrzymywania czynności pomimo jej negatywnych skutków dla funkcjonowania psychospołecznego.
Syndrom DDA
Dorosłe Dzieci Alkoholików
Osoby z syndromem DDA przejawiają:
- trudności w rozpoznawaniu, doświadczaniu oraz w wyrażaniu emocji,
- lęk przed odrzuceniem,
ciągłe poczucie niepokoju, rozdrażnienia, - poczucie pustki i samotności,
- poczucie winy,
- wstyd, lęk, poczucie zagrożenia, nieufność,
- poczucie niższej wartości, nadmierny samokrytycyzm, z którym próbują sobie radzić poprzez perfekcyjne zachowania, ambitne cele bądź unikanie trudnych, wymagających sytuacji, jako lęk przed ewentualną porażką,
- trudności w utrzymywaniu trwałych, satysfakcjonujących związków partnerskich,
- trudności w odnalezieniu się w roli rodzica,
- obawa przed bliskością jako konsekwencja odrzucenia,
- opuszczenia emocjonalnego przez rodziców w dzieciństwie itp.
Często w rozmowach, pacjenci w sposób bardzo świadomy i jasny mówią o alkoholizmie swego ojca czy matki. Rzadko jednak są świadomi, że ten fakt może mieć wpływ na ich obecne, dorosłe funkcjonowanie.
Wśród nas bowiem jest wielu Dorosłych Dzieci Alkoholików. Większość nie zdaje sobie z tego sprawy, bądź ten fakt wypiera, neguje.
Syndrom DDA czyli Dorosłe Dziecko Alkoholika, najogólniej można opisać jako zespół cech osobowości, które kształtują się u dziecka, a następnie u dorosłej osoby na skutek wychowywania się w rodzinie, w której przynajmniej jedno z rodziców borykało się z problemem uzależnienia . Osoby takie w przyszłości mają problem z przeżywaniem, doświadczaniem siebie, innych osób oraz otaczającej ich rzeczywistości.
Dziecko wychowujące się w rodzinie alkoholowej niesie ze sobą bagaż bardzo trudnych, nierzadko traumatycznych doświadczeń.
Przeżycia te najczęściej dotyczą sytuacji i relacji wobec rodziców, co w przyszłości rzutuje na bliskie relacje w życiu dorosłym.
Bardzo bolesnymi doświadczeniami dla dziecka wychowującego się w rodzinie z problemem alkoholowym jest poczucie braku bezpieczeństwa, bycia niewidocznym, przezroczystym, nieważnym co wiąże się z nieustannym przeżywaniem samotności, lęku, cierpienia, niesprawiedliwości. Fundamentalne potrzeby rozwojowe dziecka nie są zaspakajane, za to samo dziecko obarczane są nadmiernymi oczekiwaniami, wymaganiami wykraczającymi poza jego beztroskie, dziecięce role.
Dzieci z rodzin z problemami uzależnień wychowywane są w klimacie ciągłego napięcia i chaosu. Problem uzależnienia często jest ukrywany, zaprzeczany, maskowany. Z tego powodu dzieci tłumią, zamrażają, wypierają swoje emocje, uciekają przed ich przeżywaniem, stają się nadmiernie czujne, nieufne i pełne obaw przed bliskimi relacjami.
Ten bagaż dziecko przenosi w dorosłe życie.
Terapia osób z syndromem DDA
Praca psychoterapeutyczna z osobami z syndromem DDA polega na nazywaniu i docieraniu do niezaspokojonych potrzeb i tłumionych emocji.
Celem jest uporządkowanie w sobie trudnych doświadczeń i określonych przeżyć związanych z trudną sytuacją z dzieciństwa i uchwycenie tych mechanizmów, które utrudniają rozwój i spokojne, „ zdrowe” funkcjonowanie.
Konsekwencja życia z osobą uzależnioną
Współuzależnienie
Nadużywanie alkoholu bądź innych substancji psychoaktywnych przez jednego z członków rodziny destabilizuje funkcjonowanie całej rodziny, rodzi poważne problemy, jest źródłem cierpienia zarówno dorosłych jak i dzieci. Narastanie problemu uzależnienia, skłania zdrowego partnera do szukania sposobów umożliwiających przetrwanie całej rodziny w sytuacji ciągłego stresu, braku poczucia bezpieczeństwa, niemożności zaspokojenia elementarnych potrzeb psychologicznych, a czasami także biologicznych.
Współuzależnienie nie jest chorobą – jest zespołem nieprawidłowego przystosowania się do sytuacji problemowej.
Współuzależnienie rozumiane jest zatem jako zaburzona adaptacja do trudnej sytuacji, poprzez utrwalenie specyficznych sposobów funkcjonowania i reagowania, które rozwijają się w wyniku relacji z osobą uzależnioną. Osoby współuzależnione stosują różne strategie zaradcze, aby poradzić sobie ze stresującymi wydarzeniami związanymi z uzależnieniem.
Współuzależnienie diagnozuje się wyłącznie u osób dorosłych, które mają możliwość innego sposobu poradzenia sobie z problemem uzależnienia partnera. Dzieci nie mają żadnego wyboru. Są zdeterminowane na życie w takich warunkach, jakie stwarzają ich opiekunowie.
Osoba współuzależniona:
- Przejawia silną koncentrację myśli, uczuć i zachowań na zachowaniach alkoholowych osoby pijącej,
- Charakteryzuje się silną potrzebą kontrolowania picia partnera bądź utrzymania picia w bezpiecznych granicach.
- Często szuka “obiektywnych” powodów picia, usprawiedliwia alkoholika oraz unika sytuacji konfliktowych,
- Zaprzecza problemowi,
- Ukrywa problem picia przed innymi, izoluje się przed światem, co intensyfikuje poczucie samotności, bezsilności, wstydu, lęku itp.,
- Próbuje przejąć kontrolę nad piciem osoby bliskiej (np. wylewa alkohol, odmierza ilości, kupuje alkohol, aby pijący nie wychodził z domu itp.)
- Przejmuje odpowiedzialność za zachowania uzależnionego partnera, łagodzi konsekwencje picia: kłamie przed pracodawcą, gdy np. pijący alkoholik spóźni się do pracy, płaci długi, dba o higienę pijącego, o jego wizerunek itp.
- Przejmuje za osobę uzależnioną obowiązki domowe, które ona zaniedbuje,
- Często przejawia nadmierną koncentrację na zaspokajaniu potrzeb innych ludzi połączoną z zaniedbywaniem potrzeb dzieci i własnych potrzeb, co często rodzi problemy psychosomatyczne u współuzależnionej takie jak: nawracające bóle głowy, kręgosłupa, problemy z pamięcią i koncentracją uwagi, poczucie chronicznego zmęczenia, apatia,nerwice, zaburzenia depresyjne, zaburzenia lękowe, poczucie stałego napięcia, rozdrażnienia, wyraźne odczucie obniżenia jakości życia, zaburzenia adaptacyjne, zaburzenia stresowe pourazowe.
Osoby współuzależnione wymagają pomocy i mogą uzyskać poprawę stanu zdrowia psychosomatycznego dzięki psychoterapii.
Poza profesjonalną terapią współuzależnienia pomocne dla tych osób mogą być spotkania Wspólnoty Al-Anon, której celem jest wspieranie się osób współuzależnionych w trudnościach wynikających z życia z osobą uzależnioną w zmianie swojego funkcjonowania na bardziej satysfakcjonujące.
Zapraszam do kontaktu
Gabinet Psychologiczny
dr Justyna Skotnicka
ul. Tuwima 1B/2
10-747 Olsztyn