Objawy uzależnienia od alkoholu charakteryzują co najmniej trzy z poniżej wymienionych objawów, które ujawniły się/ ujawniają przez okres jednego miesiąca lub przez określony czas w ciągu ostatniego roku:
- Silne pragnienie bądź poczucie przymusu picia alkoholu ( tzw. głód alkoholowy).
- Upośledzona zdolność kontrolowania picia alkoholu (jego rozpoczęcia, zakończenia bądź ilości wypijanego alkoholu).
- Fizjologiczne objawy zespołu odstawienia, pojawiające się po zaprzestaniu picia lub zmniejszeniu dobowej dawki alkoholu (zespół abstynencyjny np. zlewne poty, drżenie rąk, wymioty, biegunka, lęk, mocne , szybkie bicie serca, zaburzenia snu).
- Zmiana tolerancji, która polega na konieczności przyjmowania coraz większych dawek alkoholu w celu osiągnięcia efektu uzyskiwanego wcześniej przy pomocy dawek mniejszych.
- Postępujące zaniedbywanie innych źródeł przyjemności i zainteresowań na rzecz picia .
- Picie alkoholu mimo oczywistej wiedzy o jego szkodliwości dla zdrowia pijącego (somatycznej, psychologicznej np. problemy z wątrobą, złe wyniki badań, problemy emocjonalne) (ICD-10).
Pamiętaj, że istnieją różne wzory spożywania alkoholu.
Najczęściej mówi się o piciu z niskim ryzykiem szkód, piciu ryzykownym, piciu szkodliwym i uzależnieniu od alkoholu. Trzy ostatnie wzory spożywania alkoholu wymagają interwencji.
O piciu ryzykownym mówi się wówczas, gdy alkohol spożywany jest w nadmiernych ilościach , ale picie jeszcze nie pociąga za sobą negatywnych konsekwencji, przy czym niewykluczone, że te konsekwencje mogą się pojawić, jeśli nie zmieni się modelu spożywania alkoholu .
Według klasyfikacji Światowej Organizacji Zdrowia ICD-10 picie szkodliwe- to taki sposób spożywania alkoholu, który powoduje szkody zdrowotne (np. problemy z wątrobą), somatyczne lub psychiczne (np. stany depresyjne, lęk, problemy z kontrolą emocji).
Liczba osób uzależnionych od alkoholu jest dość trudna do oszacowania.
Pomiar uzależnienia utrudnia choćby fakt, iż leczeniu z powodu uzależnienia od alkoholu poddaje się wciąż niewielka liczba chorych.
Analizy statystyczne Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych (PARPA) wskazują, że w Polsce liczba osób przejawiających objawy uzależnienia od alkoholu wciąż wzrasta. Okazuje się, że 16% Polaków i 2% Polek pije alkohol w sposób ryzykowny bądź szkodliwy, to znaczy w takich ilościach, które zwiększają ryzyko wystąpienia u tych osób szkód biopsycho-społecznych (Badania wykonane przez Fundację Centrum Badania Opinii Społecznych w Warszawie w 2008 roku na zlecenie PARPA pt. „Wzory konsumpcji alkoholu w Polsce”: http//www.parpa.pl).
Niektórzy szacują, że w Polsce zaburzenia związane z nadużywaniem i uzależnieniem od alkoholu dotyczą kilku milionów osób spośród populacji ogólnej, z czego 600 tys. to osoby uzależnione.
Bardzo niepokojący jest obniżający się wiek inicjacji alkoholowej wśród młodzieży. Dane wskazują, że 50,3% chłopców i 38% dziewcząt po raz pierwszy wypija alkohol jeszcze przed 12. rokiem życia .
Zaburzenia związane z piciem alkoholu oraz uzależnieniem stanowią poważny problem zdrowotny o zasięgu społecznym w wielu krajach (WHO).
Wraz z rozwojem objawów uzależnienia od alkoholu pojawiają się problemy w różnych płaszczyznach funkcjonowania osoby pijącej:
– problemy natury psychicznej (nerwice, depresje, lęki, obniżona tolerancja na stres i nieprzyjemne emocje, trudności w wyrażaniu emocji, skłonność do agresji);
– problemy natury społecznej (konflikty z rodziną, przyjaciółmi, pracownikami, sąsiadami, wzrost przestępczości, wypadków samochodowych, przemocy w rodzinie, ubóstwa, bezrobocia. Jest także głównym czynnikiem wykluczenia społecznego.
– Problemy somatyczne ,uszkodzenia narządów wewnętrznych (wątroby, nerek, trzustki, choroba niedokrwienna serca, udary, nowotwory złośliwe, powikłania w okresie ciąży, śmiertelne przedawkowania czy zatrucia;
– osłabienie układu odpornościowego (liczne zakażenia bakteryjne, wirusowe, zapalenie płuc, gruźlica)
– uszkodzenia układu nerwowego (polineuropatie, zaburzenia czucia, nerwobóle, niedowłady, porażenia, niezborność, zaburzenia świadomości, padaczka alkoholowa).
Mój poprzedni artykuł Uzależnienie jako choroba zawiera więcej informacji na temat objawów uzależnienia od alkoholu.